Шупашкарти 131-мӗш ача пахчинче завхозра тӑрӑшакан Лидия Васильева хулари 132-мӗш пахчара бассейн ҫуккишӗн питӗ пӑшӑрханса ҫӳренӗ. Шухӑшпа шур пӳрт лартаймӑн та, чунне ыраттарса ывӑннӑ хӗрарӑм Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев патне вӗҫтернӗ.
Пысӑк пуҫлӑх патӗнче завхоз Элтепер ҫынсене ятарласа йышӑннӑ кун, утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, пулнӑ. Лидия Васильева 132-мӗш ача пахчинче бассейн ҫуккине хӑйӗн мӑнукӗ Мария унта ҫӳренӗрен пӗлет-мӗн. «Ӗҫлемен ҫав бассейна юсама эсир пулӑшасса питӗ шанас килет. Халӗ ача пахчинче юсав пырать. Унти коллектив питӗ лайӑх, эпир пуринпе те кӑмӑллӑ», — йӑлт ӑнлантарнӑ йышӑнӑва пынӑ хӗрарӑм.
Элтепер хула администрацине бассейна юсассипе ҫыхӑннӑ хутсене хатӗрлеме хушнӑ.
Китай делегацийӗ Шупашкара килнӗ. Чӑваш Енпе Аньхой туслӑ ҫыхӑну йӗркелесшӗн.
Хӑнасем ача пахчинче пулса курнӑ. Шупашкарти 8-мӗш ача пахчинче вӗсене шӑпӑрлансем хаваспах кӗтсе илнӗ. Вӗсене чӑвашла тата вырӑсла калаҫса кӗтнӗ. Унтан аякран килнӗ хӑнасене чӑваш наци символне ӳкернӗ сувенир парнеленӗ. Ачасем ӑна хӑйсемпех хатӗрленӗ.
Китай ҫыннисем ача пахчин мастерскойӗнче пулса курнӑ. Сывлӑха ҫирӗплетмелли комплексра вӗсене тӑвар шахтине, бассейн, гидромассаж тата сауна кӑтартнӑ. Ачасем ӑҫта тӗрленине, алӗҫӗпе хӑш пӳлӗмре аппаланнине те кӑтартнӑ.
Юлашкинчен шӑпӑрлансем хӑнасене «Уяв» кӑтартнӑ, вӗсене уяв картине чӗннӗ. Китай ҫыннисем наци йӑли-йӗркипе хаваспах паллашнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти 40-мӗш ача пахчинче шӑпӑрлансем наркӑмӑшланни пирки республикпех калаҫрӗҫ. Халӗ учреждение юсамашкӑн хупнӑ, ачасем унта ҫӳремеҫҫӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ача пахчинче 140 шӑпӑрлан пулнӑ. Тепӗр кунхине пульницӑна 16 ачана илсе ҫитернӗ. Аслӑ ҫын та тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Анчах чирлисен йышӗ ӳссех пынӑ. Пӗтӗмпе 85 ҫын тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсенчен 58-шӗ – ачасем, 27-шӗ аслӑ ӳсӗмрисем.
Роспотребнадзор малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, чӑх какайӗнчен пӗҫернӗ суфлере тата хӗрлӗ кӑшман салатӗнче микроб тупнӑ. Лабораторире 35 сальмонеллез тупса палӑртнӑ. Чашӑк-тирӗк ҫинче пыршӑлӑх патакне тупнӑ. Ку чашӑксене йӗркеллӗ ҫуманнине, апат-ҫимӗҫе тивӗҫлипе хатӗрлеменнине ҫирӗплетет.
Ку лару-тӑрӑва ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви сӑнасах тӑрать. Халӗ наркӑмӑшланнӑ ачасем хӑйсене йӗркеллӗ туйма тытӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти 40-мӗш ача пахчинчи шӑпӑрлансем наркӑмӑшланни пирки пӗлтернӗччӗ. Лару-тӑру лӑпланман, ҫивӗчленсех пырать. Ун чухне 13 ачана пульницӑна илсе ҫитернӗ. Халӗ вӗсен йышӗ ӳснӗ.
Ача пахчинчи аслӑ ӳсӗмри ҫын та, воспитательре ӗҫлекенскер, наркӑмӑшланнӑ. Ҫак кунсенче пульницӑна тепӗр 12 ачана илсе пынӑ. Халӗ вӗсене сиплеҫҫӗ. Сывлӑхӗ начарах мар халӗ вӗсен. Кунашкал чиртен сипленмелли хатӗрсем пур.
Антибиотиксемпе уколсем тусан ачасен сывлӑхӗ лайӑхланма тытӑннӑ. Выляма та пуҫланӑ вӗсем. Ӳт температури чакнӑ, анчах халех киле ямаҫҫӗ-ха — анализсем йӗркеллех мар.
Халӗ ача пахчинче санитари тӗлӗшӗнчен тӗрӗслеҫҫӗ, инфекци ӑҫтан лекме пултарнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр ача пахчинче шӑпӑрлансем наркӑмӑшланнӑ. Вӗсене пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Ачасемпе пӗрле аслӑ ӳсӗмри пӗр ҫын та лекнӗ. Пӗтӗмпе 13 ача наркӑмӑшланнӑ. Ку 40-мӗш ача пахчинчи пӗр корпусра пулнӑ.
Ача пахинче ун чухне 147 шӑпӑрлан пулнӑ. Эрнекун, канмалли кунсенче пульницӑна наркӑмӑшланнӑ ачасене илсе килме тытӑннӑ. Халӗ вӗсен пурнӑҫӗ хӑрушлӑхра мар. Ку лару-тӑрӑва ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова сӑнаса тӑрать.
Халӗ ача пахчине хупнӑ. Унта следовательсем ӗҫлеҫҫӗ. Ачасем килте лараҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗрине урӑх ача пахчине ӑсатнӑ.
Сӗнтӗрвӑрринчи «Рябинка» ача пахчине ҫӳрекенсем ӗнер район администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Анатолий Мясниковпа тӗл пулнӑ.
Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун ячӗпе ӗнер хулара тӗрлӗ мероприяти иртнӗ.
«Цветики – семицветики» ача-пӑча пӗрлешӗвӗн районти фестивальне те унтах кӗртмелле. Унта хутшӑннӑ «Рябинка» ача пахчине ҫӳрекенсем ыттисемпе пӗрле хулан тӗп урамӗпе колоннӑпа утса иртнӗ. Уяв тӗлне урама ялавсемпе тата шарсемпе капӑрлатнӑ. Пӗчӗкскерсене хула ҫыннисем саламланӑ. Хитре ҫипуҫ тӑхӑннӑскерсем чӑваш ташшине ташласа кӑтартнӑ.
Унтан вӗсем Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑх курса ҫӳренӗ. Ҫула май тенӗ пек район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Мясников патне кӗрсе курнӑ. Ачасене Анатолий Аркадьевич кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Ачасене мӗн пӗчӗкрен чӑвашлӑха туйма, тӑван чӗлхепе пуплеме хӑнӑхтармалла. Хӑш-пӗр ача пахчисем ку енӗпе питӗ маттур. Уйрӑмах — Шупашкарти 143-мӗш ача пахчи.
Ҫак кунсенче асӑннӑ ача пахчине «Шурӑмпуҫ» фольклор ансамблӗ концертпа килнӗ. Ансамбль ертӳҫи — ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Леонид Захаров.
Концерт программи пуян пулнӑ. Ачасем валли тӗрлӗ юрӑ шӑрантарнӑ. Репертуарта чӑвашсен ӗлӗкхи юррисем, йӑли-йӗркисем пулнӑ.
Ансамбль пулӑшнипе ачасем чӑвашсен культурипе паллашнӑ. Хӗрарӑмсен илемлӗ наци тумӗ, интереслӗ постановкӑсем шӑпӑрлансене питӗ килӗшнӗ.
Шупашкарти 143-мӗш ача пахчинчен ыттисен тӗслӗх илмелли пурах.
«Ача пахчинче ача вилме пултарать-и?» — тесе ыйтсан никам та: «Паллах!» — тесе татса хума хӑяймӗ. Чӑн та ӗнтӗ, ача пахчи вӑл производство лаптӑкӗ мар. Тепӗр енчен, производствӑра та ӗҫ хӑрушсӑрлӑхӗн правилине хытах пӑхӑнма тӑрӑшаҫҫӗ.
Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчинче 3 ҫулти шӑпӑрлан вилнӗ. Инкек пулса иртнӗ хыҫҫӑнах «Pro Город» текен хаҫат хыпарланине ӗненсен, ун пирки Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫырнӑччӗ, пӗчӗк арҫын ача верандӑра тӑнӑ чух хырӑм ҫине персе аннӑ.
Паян ку хыпара РФ Следстви комитечӗн республикӑри следстви управленийӗ те пӗлтерчӗ. Унта хальлӗхе нимех те уҫӑмлатман-ха. «Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринче уҫӑлма тухсан 3 ҫулхи ача хырӑм ҫине ӳкнӗ», — тесе ҫырнӑ унта. Пӗчӗкскер персе аннине воспитатель тӳрех асӑрханӑ, ӑна вӑл медицина сестрин пӳлӗмне йӑтса кӗнӗ, унтан васкавлӑ пулӑшу чӗннӗ. Вырӑна пырса ҫитнӗ васкавлӑ пулӑшу тухтӑрӗсем те пӗчӗкскерне ҫӑлса хӑварайман — ҫакӑн пек пӗтӗмлетӳ тума пулать тӗпчевҫӗсен типӗ хыпарне тишкерни тӑрӑх.
Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчинче виҫӗ ҫулти арҫын ача вилни пирки пӗлтернӗччӗ. Ку ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пулнӑ. Ача мӗншӗн сывлама чарӑнни ун чухне паллӑ марччӗ.
Халӗ пӗчӗкскер хырӑм ҫине ӳкнине пӗлтереҫҫӗ. Ачасем урамра вылянӑ чухне пулнӑ ку. Воспитатель пӗчӗкскер ӳкнине тӳрех асӑрханӑ та ӑна медсестра патне илсе кайнӑ. Васкавлӑ медпулӑшу тухтӑрӗсем реанимаци мероприятийӗсем ирттернӗ пулин те арҫын ачана ҫӑлма май килмен.
Ача мӗншӗн вилнине экспертиза палӑртӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл нимӗнпе те чыхӑнса кайман. Ӑна хӗненӗ, ҫапнӑ йӗр те ҫук. Ку ӗҫе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн ертӳҫи тӗрӗслесех тӑрӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр ача пахчинче шӑпӑрлан вилнӗ. Ку ӑнсӑртран пулнӑ.
Ача виҫӗ ҫулта ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ачасем урама уҫӑлма тухнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ачана никам та пусмӑрласа вӗлермен.
Воспитатель те унтах пулнӑ. Виҫӗ ҫулти арҫын ача верандӑн карлӑкӗ ҫинче тӑнӑ. Вӑл ӑнсӑртран ӳкнӗ.
Мӗн пулса иртнӗ? Хальлӗхе никам та пӗлмест. Анчах вырӑна ҫитнӗ васкавлӑ медпулӑшу пӗчӗкскере ҫӑлайман.
Халӗ ку ӗҫе уҫӑмлатаҫҫӗ.
+1.8 °C